Które potrawy najczęściej wywołują zgagę?
Wiele osób trafiających z powodu zgagi do lekarza dostaje zalecenia dietetyczne. Przeglądając „czarną listę” produktów spożywczych, można dojść do wniosku, że wszystko, co dobre jest zakazane. Nie jest jednak tak źle.
W rzeczywistości kwestia tego, jakie produkty nasilają zgagę u danej osoby jest bardzo indywidualna. Po pewnym czasie zaczynamy sami identyfikować to, co w naszym przypadku jest szkodliwe.
Jest jednak kilka produktów, które mają największy potencjał wywoływania zgagi. Działają niekorzystnie m.in. poprzez zmniejszanie napięcia dolnego zwieracza przełyku, pobudzanie wydzielania kwasu w żołądku, zwalnianie przechodzenia pokarmu z żołądka do jelit. Oto one:
Kawa – jeśli nie możemy się z nią rozstać, spróbujmy przyrządzać słabszy napar, unikać kawy rozpuszczalnej (jest bardziej kwaśna) i popijać kawę szklanką wody. Dodanie chudego mleka do kawy również może pomóc. Śmietanka jest niewskazana (tłuszcz!).
Mocna czarna herbata, napar z mięty – (również miętowa pasta do zębów, guma do żucia) – warto szukać takiej herbaty, która nam nie szkodzi. Można wybierać spośród bogatej oferty herbat ziołowych, zielonych, czerwonych, białych.
Czekolada – najlepiej wybierać taką, która ma możliwie najmniejszą zawartość tłuszczu i kakao.
Alkohol – może drażnić uszkodzoną śluzówkę żołądka i przełyku. Należy unikać picia stężonego alkoholu. Lepiej wybrać rozcieńczony, np. w postaci drinków. Słabsze alkohole warto popijać wodą. W przypadku przyjmowania leków powinno się zawsze sprawdzać ulotki pod kątem interakcji z alkoholem!
Tłuszcze – (dania smażone, kremy, tłusty nabiał, wędliny, parówki, pasztety, sosy) – poza zwalnianiem przechodzenia jedzenia przez przewód pokarmowy powodują odkładanie nadprogramowych kilogramów. Normalizacja wagi jest bardzo istotna w przypadku zgagi, ponieważ zmniejsza ciśnienie w jamie brzusznej.
Wywary z kości i mięsa – zupę lepiej ugotować na wywarze warzywnym.
Cebula, czosnek, por – trudno z nich całkowicie zrezygnować, warto jednak spróbować ograniczyć spożywaną ilość, jeśli nasilają zgagę.
Pokarmy kwaśne i ostre – warto kojarzyć je z produktami o łagodnym smaku, np. jogurtem.
Na podstawie powyższej listy można wyobrazić sobie potrawy będące kombinacją kilku z powyższych składników – takich dań należy się szczególnie wystrzegać. Na przykład obfita kolacja ze spaghetti, czerwonym winem i tiramisu na deser nie będzie najlepszym pomysłem dla osób ze słonnością do zgagi.
Łagodzeniu objawów zgagi sprzyja:
konsystencja pokarmów niewymagająca intensywnego żucia (pobudza ono wydzielanie żołądkowe),
przyrządzanie posiłków na parze, gotowanie, duszenie,
dodawanie tłuszczu do dań na koniec ich przyrządzania – preferowane tłuszcze to masło, oleje, oliwy, śmietana,
letnia temperatura posiłku,
unikanie dużej zawartości błonnika rozpuszczalnego w diecie,
spożywanie mniejszych porcji, ok. 5 razy dziennie,
unikanie pośpiechu przy jedzeniu.
Wprowadzając modyfikacje do diety, należy dbać o jej różnorodność, tak aby zapewnić sobie odpowiednią podaż kalorii, witamin i minerałów. Warto skonsultować się z dietetykiem lub lekarzem, który może zlecić dodatkową suplementację. Jest to szczególnie istotne w przypadku kobiet w ciąży i karmiących, u których niedobory pokarmowe mogą prowadzić do groźnych następstw.
Autor tekstu: Lek. Magdalena Bochniak
Konsultacja medyczna: Lek. med. spec. gastroenterologii Lesław Syczewski